Friesland heeft sprint nodig voor fietsland
Tijd voor Tour de Fryslân. Er is nog achterstand, maar Fryslân zet een sprint in om echt een fietsland te worden.
Door Sian Wierda
Wie denkt dat Friezen ware asfaltvreters zijn op de fiets, heeft het mis. De provincie blijft in fietsgebruik steken op een schamele achtste plaats in Nederland.
De Tour de France is een aanmoediging. De keuze voor Utrecht als beginpunt voor de Tour van 2015 lijkt ook niet een verkeerde. Inwoners van de provincie Utrecht fietsen namelijk het meest van alle Nederlanders: gemiddeld zo’n 3,4 kilometer per dag. En de Friezen? Zo’n 2,7 kilometer.
Uit ander onderzoek tussen 2010 en 2013 blijkt dat inwoners van de gemeenten Menameradiel, Littenseradiel en Dongeradeel het minst vaak de fiets pakken voor een kort ritje. Schiermonnikoog, Leeuwarderadeel, Achtkarspelen, Heerenveen en Lemsterland fietsen het meest.
Als fietsregio hoogste kwaliteit
Het is opvallend dat Friezen minder de tweewieler pakken dan elders. Want in kwaliteit van de fietsregio scoort Friesland samen met Drenthe namelijk het hoogst. Vijf sterren. Dit staat in de Kwaliteitsmonitor 2015, een onderzoek van het Fietsplatform naar de kwaliteit van fietsregio’s. Nu zijn er in Nederland eigenlijk geen barslechte fietsgebieden, maar Friesland en Drenthe steken boven de rest uit.
Volgens de Fietsersbond ligt er 35.000 kilometer fietspad in Nederland. Meer dan 2000 daarvan ligt in Friesland. De afgelopen vier jaar kreeg Friesland er meer dan honderd kilometer fietspad bij. Voor de provincie Fryslân een investering van zo’n €11 miljoen.
Smalle fietspaden
Friesland scoort het slechtst als het gaat om de oppervlakte aan fietspaden in het land. Let wel: het gaat hierbij niet om de lengte, maar om de grootte van de paden. Bepaalde paden zijn niet breed genoeg. Daarom heeft de provincie de afgelopen jaren al bepaalde fietsroutes verbreed.
Dit kan moeilijk zijn. ,,Een belangrijk obstakel is vaak grondaankoop. Niet elke grondeigenaar is bereid om mee te werken en dat maakt de uitvoering lastig’’, legt woordvoerder Rixt Ritskes van de provincie uit. De aangepaste paden zijn zogenoemde fietssnelwegen. Deze moeten juist breed, veilig en comfortabel zijn. Zoals de fietssnelweg tussen Sneek en Jutrijp, die op dit moment naast de provinciale weg aangelegd wordt.
Fries fietsbeleid
In 2005 presenteerde de provincie de nota Fryslân Fytslân waarin de koers voor het fietsbeleid werd bepaald. De provincie is van mening dat het stimuleren van fietsgebruik kan bijdragen aan het beperken van automobiliteit. Zeker op afstanden tot vijftien kilometer. Meer fiets, minder auto dus. De hoofddoelstelling destijds luidde dan ook: In 2015 is de fiets als dagelijks vervoermiddel in Fryslân geaccepteerd als een volwaardig alternatief voor de auto op afstanden tot 15 kilometer.
Heeft Friesland dat gehaald? Dat valt nog te bezien. ,,Er zijn na de vaststelling van de Fietsnota jaren geweest dat er minimale groei was van het fietsverkeer. Soms was er zelfs sprake van afname’’, erkent Ritskes. Echter, momenteel groeit het fietsverkeer. Nu we tien jaar verder zijn wil het provinciebestuur samen met de gemeenten een Actieplan Fiets opstellen. Hierin zal de provincie het oorspronkelijke doel evalueren en kijken of er daadwerkelijk winst is geboekt.
Elektrische fiets
Eén van de ontwikkelingen die voor de toename in het aantal fietsen zorgt, is de komst van de elektrische fiets. De e-bike is ,,hip and happening''. Vorig jaar was al een op de vijf van de verkochte fietsen in Nederland een elektrische fiets en er werden meer dan 190.000 verkocht. De provincie belooft dit feit mee te nemen. Het betekent simpelweg dat er meer senioren in het verkeer deelnemen.
Fietsersbond-directeur Hugo van der Steenhoven waarschuwt al langer dat fietspaden vaak overvol zijn. Vooral voor kwetsbare verkeersdeelnemers als senioren kan dat onveilig zijn. Een uitdaging voor wegbeheerders. Zij krijgen steeds meer te maken met een grotere variatie in het gebruik van fietspaden. Een racefiets vergt immers een ander pad dan een e-bike of scootmobiel.
Extra miljoenen
Misschien is de toename van de elektrische rijwielen één van de redenen waarom de provincie toch van mening blijft dat Fryslân gelijk staat aan fytslân. Het nieuwe college besloot in het coalitieakkoord om Friesland te versterken als fietsprovincie. Je kunt in Friesland steeds beter recreatief fietsen, is het provinciebestuur van mening. Daarom is er nu €1 miljoen beschikbaar voor nieuwe fiets- en wandelmogelijkheden, bovenop het vaste bedrag voor het onderhoud.
In de aflopen tijd is er vooral geïnvesteerd in het verbeteren van fietsoversteken en het scheiden van fiets- en landbouwverkeer. Het Actieplan Fiets moet ten goede komen aan de fietsers die naar school of werk trappen.
Gedacht wordt aan maatregelen als het verbreden van fietspaden, maar ook het veiliger maken van oversteken en het aanleggen van ontbrekende schakels in bepaalde routes. Budget: €8 miljoen. Zo probeert de provincie de komende jaren Friesland op de kaart te zetten als fietsprovincie voor de Friezen zelf. Want zij moeten meer op de fiets.
Laatst gewijzigd op 26-07-2015 om 17:46 uur
