Ode aan V&D, een lieve stokoude tante

V&D is als een stokoude tante, waar je zielsveel van houdt. Maar het houdt een keer op. Nou, nog even dan, vandaag koopjes halen. Herinneringen van Karin de Mik over V&D in Leeuwarden, toen de deuren dichtgingen.

V&D is ter ziele. De winkel is echt dicht. Ik stond er voor aan de Leeuwarder Nieuwestad. Je wilt het toch met eigen ogen zien. 'Sale 70%': de grote ronde actiestickers zitten nog aan de ramen. Er staan kaarsjes en bedankkaartjes van klanten voor de dichte deur. Iemand bedankt de V&D-medewerkers voor hun steun aan mensen met het Syndroom van Down. Ik meen dat er aparte koopmiddagen waren voor deze groep.

Geregeld staat er een aantal mensen stil om de kaartjes te lezen. “Het was er toch altijd best druk,” zegt een oudere mevrouw. Een ander: ,,Nu ben ik een half uur minder lang in de stad. Ik liep er toch altijd even door.” Ja, dat is misschien het probleem, antwoord ik. ,,Dat iedereen er door liep, maar te weinig kocht.”

Toch nog sneller dan verwacht is er een einde gekomen aan 130 jaar Nederlandse detailgeschiedenis. Op Oudejaarsdag was ik nog in de V&D in Leeuwarden, de dag dat het faillissement werd uitgesproken. De jonge caissière wenste mij een goede jaarwisseling. Ik zei dat ik hoopte dat het voor haar ook een goed jaar zou worden. De toekomst leek immers onzeker voor haar. Maar ze was positief. ,,In Leeuwarden draait V&D beter dan in de rest van het land. Ons filiaal zal zeker openblijven.” Maar het liep anders. Heel anders.

Pijn

Afscheid nemen bestaat wel. Het doet pijn. Zelfs bij een winkelketen. Wie is er niet met V&D opgegroeid? Als klein meisje reisde ik met ons gezin naar Leeuwarden om ons in het nieuw te steken bij V&D. Ook als student wipte ik er geregeld binnen. Nieuwestad of Zaailand-kant. Door V&D kon je zo lekker slenteren.

Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig had je nog een supermarkt in de kelder van V&D in Leeuwarden. Daar haalden we als studenten geregeld nog snel wat boodschappen. Druk was het er altijd. Maar de supermarkt verdween. De tijdschriftenafdeling bij binnenkomst aan de Zaailandkant verhuisde naar boven.

Een slechte zet, vond ik. Ik ging altijd even neuzen in de nieuwe bladen. Voor een tijdschrift ging je toch niet twee roltrappen op? Vroeger had je beneden ook de papierwaren, pennen en mappen. Ook die afdeling ging naar een van de bovenverdiepingen. Bij binnenkomst zag je voortaan mannen- en dameskleding. Aantrekkelijk vond ik het niet.

Toch heb ik bij geen winkel zoveel uiteenlopends gekocht als bij V&D. Er was geen nee te koop. Een elektrische typemachine? Die kocht ik bij V&D. Een antwoordapparaat? V&D had het. Een tijdschrift of een boek? Een rolkoffer of een dekbedovertrek? V&D had het als echt warenhuis. Er waren vaak leuke cadeautjes voor weggeefprijzen. En wat opviel: er waren voortdurend kortingacties en afprijzingen. Niet alleen tijdens het jaarlijkse 'Prijzencircus', maar het hele jaar door. Daar kon je op wachten.

Melancholie
 
Toch overviel me de laatste paar jaar vaak een melancholisch gevoel als ik in V&D liep: redt deze winkel het nog? Maar waarom eigenlijk? De schappen oogden fris, de zaak was gerestyled. Restaurant La Place zat altijd vol. Het personeel was superaardig en klantvriendelijk. Maar mijn voorgevoel werd helaas bewaarheid. V&D is failliet. Een overname is mislukt. Te veel mensen liepen V&D voorbij. Hebben die nu spijt? Ik geloof het niet. Zelfs de nazaten van meneer Vroom en meneer Dreesman laten geen traan om het verdwijnen van de keten. Ze peinsden er in elk geval niet over om hun miljarden in het levenswerk van hun grootouders te steken.

Ach, ze hebben gelijk. Met melancholie red je het niet. Er moet verkocht worden. Winst maken, natuurlijk. De onverbiddelijke economische wetten, wat u zegt! Wie te weinig omzet draait, legt het loodje. Vrij logisch. Misschien heeft het concept warenhuis zijn langste tijd gehad. Voor goedkoop ga je naar de Action of Big Bazar. Voor duur ga je naar een speciaalzaak of de Bijenkorf. Maar waar moet Jan Modaal nu heen? En wie zorgt er voor een speciale koopmiddag voor mensen met het Syndroom van Down?

Komt er nog een publieksactie zoals in de jaren negentig voor DAF? Voor 100 gulden kon je een aandeel kopen. DAF werd gered. Maar voor V&D steekt niemand zijn nek meer uit.

Adieu
 
V&D was als een lieve, stokoude tante, van wie je houdt, maar van wie je weet dat ze binnen afzienbare tijd helaas zal komen te overlijden. Natuurlijk wil je dat niet, maar je weet dat het een keer gebeurt. Ik kijk even op de site van V&D. De reguliere openingstijden staan er nog op. En er staat dat het concern vecht voor zijn voortbestaan.
Niet meer. Nooit meer. V&D adieu!

Laatst gewijzigd op 21-02-2016 om 12:39 uur