Massaal brieven voor Friese taal en Omrop Fryslân

Als het de Friezen menens is met de Friese taal, dan moeten ze nu op de trom slaan in Den Haag. Stuur massaal brieven, is de oproep van de Friese gedeputeerde Sietske Poepjes. Fries is een rijkstaal en dus moet deze met rijksgeld worden geborgd. 

,,It komt oan op de polityk yn ús eigen provinsje’’, schrijft voorzitter Andries de Blaauw van Freonen fan Omrop Fryslân. ,,Dêr sil it jild wei komme moatte om de Omrop yn steat te stellen selsstannich te bliuwen.’’

,,Pak dizze kâns’’, luidt de indringende oproep van het personeel van Omrop Fryslân aan het provinciaal bestuur. ,,De assist komt fan Dekker, wy freegje de provinsje om net langer ôf te wachtsjen mar de bal yn te koppen’’, schrijven het Aksjekomitee Omrop Fryslân Selsstannich, de redactieraad en de ondernemingsraad van Omrop Fryslân.

De toezegging van staatssecretaris Sander Dekker om in de wet vast te leggen dat er een Friestalige media-instelling is en dat die in Friesland een eigen zender heeft, is door de medewerkers als goed nieuws ontvangen. Maar daar hoort een vervolg op te komen van de provincie, stellen zij in de brief. De provincie moet met Dekker tot een bestuursakkoord te komen over een ‘zelfstandig’ Omrop Fryslân, ook al wordt de regionale omroep net als alle andere straks opgenomen in de nieuw op te richten koepel RPO.

Het provinciaal bestuur ziet meer in goed overleg met de staatssecretaris. De brief aan Provinciale Staten van 15 september is terughoudend. Er is van de kant van het provinciebestuur nu nog weinig bereidheid om zelf een positie in te nemen. Ja, gedeputeerde Sietske Poepjes aanvaardt de uitnodiging van Dekker om te overleggen over de bestuurlijke aansturing van Omrop Fryslân in een noordelijk cluster.

Geen noodzaak 

De brandbrief van de medewerkers van Omrop Fryslân, de redactieraad en ondernemingsraad is glashelder: er is geen noodzaak om de zelfstandigheid op te geven. De financiële positie dwingt er niet toe en met hulp van de provincie is zelfs een opgelegde bezuiniging van het rijk op te vangen.

Is opgaan in grotere verbanden tot heil van Omrop Fryslân? Deze vraag is wat lastiger te beantwoorden, vinden de vertegenwoordigende organen, ,,mar fan skaalfergrutting wurdt Omrop Fryslân net better en de Friezen ek net. Skaalfergrutting betsjuttet feralgemienisearring en ferflakking.’’

De provincie Fryslân moet zich meer laten gelden, luidt het advies. ,,Ien loket foar alle regionale omroppen is effisjinter om de boel oan te stjoeren fanút Den Haach, mar it flokt mei it feitlike doel fan in regionale omrop. It provinsjaal soe dat likegoed kinne. De provinsje begrypt folle better wat it doel en de wearde is.’’

Uitweg

Er is een uitweg, vinden de medewerkers, door Omrop Fryslân eenzelfde positie te geven als de Fryske Akademy heeft met de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. Wel eigen statuten, een eigen begroting, een eigen vestiging, maar veilig onder een grotere koepel.

Dekker laat hier ruimte voor in zijn brief aan de Tweede Kamer. Hij stelt met het provinciaal bestuur in overleg te willen, vooral ook vanwege de verankering van de Friese taal in de Mediawet. Hij acht zich gebonden aan de adviezen van de commissie Hoekstra over de Friese taal.

Graach yn petear

In de brief van 15 september aan Provinciale Staten geven Gedeputeerde Staten vooral overzicht van de stand van zaken. Weliswaar is er zorg over de wettelijke zekerheden, financiering en centrale aansturing, maar het provinciebestuur gaat ,,graach yn petear mei de steatsekretaris’’. Of zoals verantwoordelijk gedeputeerde Sietske Poepjes eerder verkondigde: ,,Dekker wol mei my dûnsje en ik gean mei him graach de dûnsflier op’’.

Gedeputeerde Staten opereren heel voorzichtig. Want op het provinciehuis vinden ze dat de financiering een rijkstaak is. En een al te toeschietelijke houding, die gaat veel geld kosten. 

De Freonen fan Omrop Fryslan en ook de medewerkers van Omrop Fryslân willen echter meer dan dat. ,,De Fryske omrop moat in selsstannige posysje ha’’, schrijft Andries de Blaauw. ,,De posysje fan ús Fryske taal en kultuer komt hjirmei yn gefaar.’’

Actiedagen

Lang ging het langs de weg van de stille diplomatie, maar nu is er echt actie. Zaterdag 19 september wordt de trom geroffeld op de Dei fan it Fryske Wurd, in de tuin en op straat bij Omrop Fryslân met artiesten en schrijvers. Gedeputeerde Poepjes wil graag ruggensteun en doet dat met haar oproep om met veel brieven Den Haag te doordringen van de noodzaak voor de borging van het gebruik van de Friese taal.

En woensdag 23 september ,,klinkt en davert’’ het bij het Provinsjehûs in Leeuwarden. ’s Ochtends vroeg staan er Freonen de statenleden met spandoeken en ketelmuziek op te wachten voor een begeleiding naar de statenvergadering. Want ook het provinciaal bestuur moet tot daden komen, vinden de Freonen. 

Laatst gewijzigd op 16-09-2015 om 17:22 uur