Bruid zet traditie opzij bij Boerebrulloft
Een bruidegom die op de dag van de Boerebrulloft in Joure de leidsels uit handen geeft aan zijn vrouw. Een traditie van rond 1850 krijgt een moderne snit. Noodgedwongen, dat wel.
Door Bert de JongSake van der Wal en Lelia van der Veen uit Steggerda weten zich verzekerd van duizenden bruiloftsgasten en een dagvullend programma met een harddraverij en een ringrijderij. Het paar had het voor de nep kunnen doen. Ze gaan een stap verder: het paar trouwt ook in het echt.
Zo zijn woensdag 22 juli toeristen en wildvreemde gasten naast de boeren en buitenlui getuige van een huwelijk anno 2015 tijdens een traditionele boerenbruiloft zoals die bij rijke boerenfamilies twee eeuwen geleden gewoon was, met alle tradities en gebruiken. Met boerejongens (rozijnen op brandewijn) en prom-en-bôle.
Ook echt huwelijk
Zo’n bruiloft doe je niet op een achternamiddag. Al in september 2014 moesten Sake van der Wal (59) en Lelia van der Veen (49) een besluit nemen. ,,Wy ha der oer nei prakkeseard. Wy wennen al seis jier tegearre, eins wienen wy it hielendal net fan plan. Mar doe’t wy hjir foar frege waarden, doe ha wy sein, dan ek yn it echt.’’
Voordat ze eindelijk het stralend bruiloftspaar zijn tijdens de 61-ste editie van de Boerebrulloft in Joure, hebben ze vanaf september elke maand overleg gehad met de organiserende stichting. Het gaat over Friese kostuums, over Friese sjezen, Friese paarden en over het repeteren van de oude gebruiken.
Neem de huwelijkspijp. Deze rijk versierde kalken pijp wordt na het jawoord en het ondertekenen van de aktes door de bruidzuster binnengebracht en aan de bruid overhandigd. Zij geeft deze aan haar man en vervolgens houdt ze een brandend komfoor bij zodat hij van de tabak kan roken en kan tonen dat hij een echte kerel is.
'Ûnder de tomme'
Door dit symbolisch gebaar toont de bruid dat zij gedienstig zal zijn aan haar man. Daarmee houdt het voor deze keer dan ook op, want ,,de frou hat my ûnder de tomme’’, zegt Sake van der Wal. De emancipatie treedt binnen bij de traditionele Boerebrulloft. Geheel tegen de traditie in geeft hij als bruidegom deze keer zelfs de leidsels uit handen tijdens de rit in de sjees en later de ringrijderij.
Het is noodgedwongen. Want door in de zomer van 2014 opgelopen ernstig armletsel is Van der Wal niet in staat om te mennen. ,,Op de lêste dei fan de fakânsje yn Kanada krige ik in ûngemak. Myn rjochterearm yn 107 stikjes. Earder koe ik mei gemak 225 kilo tille, no mei ik net iens in fles cola oppakke.’’
Bruid Lelia van der Veen is echter vaardig als menner bij ringrijderijen. Zij staat haar mannetje met meerdere prijzen. Dus dat belooft wat. De organisatie van de Boerebrulloft treedt evenwel na 2015 terug naar de tradities. Slechts als uitzondering mag de bruid in dit geval de leidsels overnemen. De Boerebrulloft moet voor de toekomst in bijna alles de sfeer van 1850 ademen.
Laatst gewijzigd op 20-07-2015 om 12:54 uur