Frisse wind van CDA op twee fronten

De door het CDA beloofde ,,frisse wind'' waait volop in Fryslân. De meeste politici ervaren het als een aangename warme bries, anderen vinden het toch meer een kille, venijnige storm uit het noorden. PvdA valt ook bij Wetterskip Fryslân van het bestuurderspluche.

Het is opvallend dat de PvdA de komende vier jaar op twee belangrijke fronten buiten spel staat. Het lijkt dat het CDA doelbewust afscheid heeft genomen van de PvdA als partner in het politieke bestuur. Het suggereert zelfs een dieperliggende strategie. De PvdA, voor welke partij de druiven zuur zijn, hint daar zelfs op. Volgens PvdA-leider Jannewietske de Vries werd al tijdens de campagne duidelijk dat het CDA het over een andere boeg wilde gooien. Het CDA nam afstand van sommige beleidsonderdelen.

De verkiezingsuitslag van Provinciale Staten maakte een ding vooral duidelijk: de grote versplintering. Geen van de politieke partijen kan met goed fatsoen zeggen winnaar van de verkiezingen te zijn geworden. Daarvoor hebben ze allemaal te weinig zetels. Ook het CDA is maar een splintergroepering, ook al heeft de partij 9 van de 43 zetels en is daarmee de grootste.

Bij Wetterskip Fryslân is het al precies eender. Daar zijn twaalf partijen vertegenwoordigd in het algemeen bestuur. De grootste, het CDA, heeft er drie zetels. ,,Dat is dus in hiel fraachstik om in basiskoalysje te foarmjen. Dan hast al fjouwer partijen nedich’’, zegt Bé de Winter, namens het CDA bestuurder bij het waterschap.

Strakke regie

Het is duidelijk dat het CDA in Fryslân een strakke regie volgt. De partij is vast van plan om de komende vier jaar volop aan de touwtjes te trekken. Dat begon al met de aanstelling van de zwaargewichten Geart Benedictus (voormalig Eerste Kamerlid) tot informateur en nu formateur voor een coalitie in Provinciale Staten en Joop Atsma (voormalig Tweede Kamerlid en staatssecretaris) tot informateur voor een coalitie in Wetterskip Fryslân.

Los van elkaar hebben Benedictus en Atsma een resultaat geboekt waarbij er geen plaats is voor de PvdA. Benedictus is oprecht verbaasd, als hij te horen krijgt van de bestuurssamenstelling bij Wetterskip Fryslân. Nee, nee, nee, er ligt geen vooropgezet plan, beklemtoont hij.

Benedictus bouwt zelf als formateur verder aan een coalitie-akkoord dat breed gedragen wordt. Hij heeft van de meeste andere partijen complimenten gekregen voor de open wijze waarop hij aan de slag is geweest. Deze klus is nog niet klaar, vertelt hij. ,,Mei alle sân oare partijen wol ik nochris om tafel om te ynventarisearjen wat foar wichtige punten sy inbringe wolle yn it koalysjeakkoart.’'

Het is deze aanpak die blijkbaar hoort bij die frisse wind en waarmee het CDA al bij aanvang de nodige punten heeft gescoord. Althans een breder draagvlak dan de krappe meerderheid van CDA, FNP, VVD en SP. Het is duidelijk anders dan de afgelopen decennia, waar CDA en PvdA het eens werden over een akkoord op hoofdlijnen en waar kleinere partijen daarna als het ware mochten aanschuiven om de kruimels te pakken.

In zijn rol als informateur had Benedictus de PvdA er graag bij gehad. ,,Ik tink dat se dochs echt ris yn de spegel sjen moatte. Op de o sa dúdlike opdracht en fraach oan de informateur om in ferkenning te dwaan nei in koalysje kaam fan de kant fan it PvdA gjin antwurd hoe’t dy der dan útsjen moast.’'

De verkiezingsnederlaag is slikken voor de PvdA. Juist de poging om weer greep op de regie te krijgen, mislukte jammerlijk. De inhoudelijke uitwerking van het akkoord gaat aan het bord van de PvdA voorbij. Nou ja, ze hebben de uitnodiging van Benedictus om hun belangrijke punten op tafel te leggen. Zodat de nieuwe coalitie er de nodige troefkaarten alvast uit kan halen.

Weging op waarden

Bij Wetterskip Fryslân gingen de onderhandelingen al wel over inhoud. Op grond van wat is ingebracht door de verschillende partijen is uiteindelijk een conclusie getrokken. Alle waarden zijn gewogen. Informateur Joop Atsma heeft gewikt en zag in Christen Unie een betere partner voor in het dagelijks bestuur. Opnieuw staat de PvdA buiten spel.

Verfrissend is het zeker allemaal. Het is niet alleen de inhoud die dan belangrijk is, maar het zijn ook de waarden. Ontnuchterend en ontwrichtend was alleen al de vraag die Geart Benedictus stelde in de eerste gesprekken met alle partijleiders: ,,Wat driuwt jimme yn de polityk?’'

Laatst gewijzigd op 10-04-2015 om 21:10 uur