Ha fijn! Op zondag naar de supermarkt!
Tienduizenden Nederlanders kwamen vorige eeuw om het leven omdat zij op zondag geen eten konden kopen. Het is een in de doofpot gestopt geheim. Pas toen de eerste supermarkten open bleven, nam de sterfte af. Zelfs in kleine Friese dorpen legt niemand meer van de honger het loodje.
Door Wiebe PennewaardNooit heb ik het begrepen. Dat de horeca op zondag de deuren opent, valt nog te vatten. De klant wil in het weekend buiten de deur genieten, maar heeft op zaterdag andere besognes. Dan kan hij fijn op zondag uit drinken en eten, als de geloofdovertuiging deze ruimte biedt. Idem voor theaters, pretparken, musea, bioscopen en ander al dan niet cultureel vermaak. Waarom ook supermarkten op zondag de clientèle willen gerieven, is een duister raadsel.
Natuurlijk, ieder heeft op zondag wel eens ontdekt dat een essentieel ingrediënt voor het gekozen gerecht verdorie niet meer onderin de voorraadkast stond. Dat werd improviseren. Met als alternatief leentjebuur spelen. En dus geriefden wij de vriendin met een volle pot pindakaas, toen zij ooit op zondagochtend in lichte paniek aanbelde. Zonder hulp van Calvé kon zij geen satésaus maken voor de barbecue die zij 's middags aan haar genodigden had beloofd. Trouwens, krijgen we die pot nog eens terug, Marjon?
De eerste zondagswinkels van de grootgrutters gingen vorige eeuw open in plaatsen met veel toeristen. Volkomen nonsens. Alsof dagjesmensen, caravanrijders en bootjevaarders niet ook al op vrijdag of zaterdag hun boodschappen hadden kunnen doen. Of rustig hadden kunnen wachten tot maandag. Of die pot pindakaas hadden kunnen overnemen van hun buurcaravanners of buurbootlieden. Nee, er zijn hier veel toeristen, dus moeten we wel open zijn. Knots.
Prettig voor wie zich thuis zit dood te vervelen
Over echt grote steden, waar we voor het gemak nu Leeuwarden ook even toe rekenen, maak ik me allang niet druk meer. Dat koopplein De Centrale op zondag 26 winkels open heeft is prettig voor wie opeens de onbedwingbare behoefte gevoelt een bezoek te brengen aan de KwikFit, of zich anderszins thuis zit dood te vervelen en dit oplost met wat geslenter door de Action: prima. Ik heb er geen last van, want in mijn kleine Gytsjerk kun je op zondag in het kleine winkelcentrum nog een kanon afschieten zonder iemand te raken, al wordt het niet op prijs gesteld. Alles zit lekker potdicht.
Maar de trend rukt op. Op zeven minuten rijden kunnen we in het nabijgelegen Hurdegaryp nu 's zondags terecht bij de Poiesz en de Albert Heijn. Weliswaar pas vanaf het middaguur, en dan ook slechts tot vijf uur, terwijl er toch een markt moet zijn voor boodschappers om kwart over zeven 's morgens, of kwart over negen 's avonds, maar vooruit, het is een begin. In het iets verderop gelegen Burgum zijn er op zondag al vier supermarkten geopend, en in het voor ons net zo vlot te berijden en voorheen zo christelijke Dokkum zelfs zeven zaken.
Minstens de helft van deze vestigingen is open omdat de concurrent ook de voordeur van het slot heeft gegooid. Je zou eens omzet mislopen. Deze gedachtengang is logisch, zolang je trouwe klantje per se op zondag wil winkelen. Stel je voor dat hij als Plus-fan opeens naar de Jumbo gaat! Horreur! Maar de gedachtengang gaat mank, als elke nerigdoende zich realiseert dat zijn klantenbestand in totaal op de zeven weekdagen niks meer uitgeeft dan voorheen op zes.
Nee hoor, we geven niet meer uit dan vroeger
In de familie en kenniskring, waar ook op zondag wordt gewinkeld, helaas want het zijn gemiddeld redelijk pruimbare types, heb ik het rondgevraagd. Nee hoor, we geven niet meer uit dan vroeger, want we gaan nu gewoon niet meer op donderdag, vrijdag of zaterdag. En waarom heb je het dan naar de zondag verschoven? Tsja, eh, omdat het kan. En, eh, het is vaak wel lekker rustig. Ja, hallo, het is nu dus lekker rustig op donderdag, vrijdag of zaterdag, want dan ben jij er niet meer. Oh, ja. Nooit bij stilgestaan.
Maar, wordt me dan als tegenvraag gesteld, wat heb je er eigenlijk op tegen? Het antwoord heb ik chagrijnig paraat. Onze boodschappen op vrijdag worden duurder. De winkelier moet zijn personeel op zondag extra betalen, en verbruikt per week een dag langer stroom en water. Die extra kosten verhaalt hij links- of rechtsom op de klant. Zwaarder weegt voor mij evenwel de zondagsrust.
Er wordt dan hartelijk gelachen. Want al woon ik in een nog stevig gereformeerd dorp, als nietsist ben ik toch geen hoeder van de sabbatheiliging uit de Tien Geboden? Nee, natuurlijk niet, al mogen maaimachine en kettingzaag op zondag ook lekker uitrusten, uit respect voor de gelovige buren. Ik ben domweg liefhebber van een dag per week, waarop er weinig moet omdat er weinig kan. Rust in de tent, tijd voor een borrel en een goed boek. En net als in de vorige eeuw is er bij ons thuis op zondag nog nooit iemand van de honger omgekomen.
Laatst gewijzigd op 01-07-2016 om 14:41 uur