Paleo: wetenschappelijk onderzoek met oogkleppen

Eten zoals in de Steentijd. Dat is het Paleodieet. Is dit gezonder dan de Schijf van Vijf? Esther Nederhof, lector bij Van Hall Larenstein, onderzoekt dat. De uitslag kunt u hier al lezen.

Door Wiebe Pennewaard

In de vriendenkring meldde M. dat hij het nu helemaal had. Op begrijpelijke gronden wil hij al jaren afvallen. Hij strompelt van dieet naar dieet, met veel opstaan en vallen. In die volgorde, want eerst gaat het enthousiast een poosje goed. ,,Drie kilo er af! In twee weken!''. Daarna horen we maanden niks meer. Tot hij iets nieuws heeft gevonden. ,,Zes kilo er af! In vier weken!''. Dat hij in de tussenliggende maanden stiekem zeven kilo is aangekomen wordt nergens genotuleerd. Maar vorige week wist hij het dan toch zeker. Het Paleodieet.

De naam is afgeleid van paleologie, de leer van de oudheid. Het dieet gaat dan ook ver terug. Tot in de tijd dat eten nog niet op allerlei manieren werd bewerkt en verpakt, en er van E-nummers nog helemaal geen sprake was. Om het voor ons simpel samen te vatten: M. at nu zoals ze ook aten in de Steentijd. Goh, interessant, vonden wij. En wat was dan het voornaamste kenmerk van dit dieet? Wel, legde hij uit, eigenlijk is het de Schijf van Vijf, maar dan aangepast.

De Schijf van Vijf is de lijst met levensmiddelen die de mens in bepaalde hoeveelheden per dag zou moeten innemen om gezond te eten. Opgesteld door de Stichting Voedingscentrum Nederland. Officieel van overheidswege goedgekeurd: het Voedingscentrum wordt gefinancierd door de ministeries van economische zaken en van volksgezondheid, welzijn en sport. De Schijf noemt aardappelen, rijst, pasta, peulvruchten, groente, fruit, brood, kaas, melk(producten), vlees(waren), vis, kip, eieren, vleesvervangers, olie, bak-, braad- en frituurproducten, halvarine en voldoende drinken.

De aanpassingen hierop in het Paleodieet zijn niet gering, leerden we. De hele vijfschijf is okee, maar met uitzondering van aardappelen, rijst, pasta, peulvruchten, granen, melk(producten), zaadolie en toegevoegde suikers en zout. Die zijn taboe. We concludeerden dat je mag eten wat beweegt (vlees, vis, kip) en wat je rauw kunt eten (groente, fruit, noten). Ja, daar kwam het wel zo ongeveer op neer. We leefden zeer met hem mee, denkend aan broodjes kaas met een glas melk, een bord aardappelen met tuinboontjes of een spaghetti bolognese. Toch niet echt ongezond, meenden wij, onwetenden. Heren! Bolognese is tomatenpuree! Eén grote suikerbom! Hadden ze niet, in de Steentijd. Wij zwegen bedremmeld. 

Maandje Schijf van Vijf, maandje Paleodieet

Er zijn proefpersonen gezocht door Esther Nederhof. Zij is sinds kort aan hogeschool Van Hall Larenstein in Leeuwarden verbonden als lector Gezonde en duurzame voeding en welvaartsziekten. Nederhof wil onderzoeken of er een verschil is in lichamelijke en psychische klachten tussen gebruikers van de Schijf van Vijf en van het Paleodieet. Deelnemers krijgen eerst vier weken een menu volgens de schijf, en dan vier weken het Paleodieet, of andersom. Het gemeten effect wil Nederhof gebruiken om mogelijke subsidiegevers te overtuigen van het nut van verder, omvangrijker onderzoek.

Pardon? Oh, het betreft eerst alleen nog een haalbaarheidsonderzoek. Dit richt zich op de vraag in hoeveel tijd zij 35 vrijwilligers kan vinden die zich ook vier weken aan de afspraken houden. Met de uitkomsten van deze ministudie wil zij een groot, doorlopend onderzoek starten waar iedereen aan mee kan doen, zowel onderzoekers als proefpersonen. Het klinkt allemaal niet onzinnig. Tot je eens de stofkam haalt door Nederhofs blog 'Voeding en Psyche': esthernederhof.wordpress.com/author/helejaarpaleo.
 
Hier word je wijzer van. Dit voorjaar werden subsidieaanvragen van Nederhof afgewezen. Ze wilde onderzoek doen naar het effect van het Paleodieet op depressieve mensen, die zijn opgenomen op de psychiatrische afdeling van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Op een vergelijkbare manier als haar nu aangekondigde project. De helft van de patiënten aan de Schijf van Vijf, de andere helft aan de Palio. Gemikt werd op zo'n twintig deelnemende patiënten per jaar, en een UMCG-psychiater wilde er wel aan meedoen.

Tot vier keer toe werd Nederhofs aanvraag door de versnipperaar gehaald. Het onderzoek zou te duur zijn. De te onderzoeken groep zou te klein zijn. En uit andere argumenten bij de afwijzingen kreeg Nederhof het gevoel dat de klassieke financiers het hele onderzoek niet zien zitten, schrijft zij op haar blog. Ze noemt die andere argumenten niet. Maar ééntje kan ik wel bedenken. En het zou me niks verbazen dat dit argument vier keer doorslaggevend is geweest, voor de beoordelaars van haar verzoeken om subsidies. Nederhof is een Paleo-gelovige.

Diëten kennen adepten en verketteraars

Duik op internet in de wondere wereld der diëten en huiver. Over welke van de vele versies om af te vallen en gezonder te leven je ook leest, er zijn adepten en verketteraars. Zachtzinnig gaat het er dan niet aan toe. Om het bij de Schijf van Vijf te houden: op fora zijn er devote discipelen. Maar ook zelfbenoemde deskundigen die het Voedingscentrum het liefst de komende nacht nog zouden opblazen. Verdiep je in de gluten, allergieën, ontsappers en cholesterolvetes – ieder dieet krijgt minimaal 135 reacties, pro en contra, fel en heftig. Nou, vooruit. Ieder z'n eigen hobby.

Dit geldt evenwel niet voor een wetenschapper. Die hoort onbevooroordeeld en waardenvrij aan een onderzoek te beginnen. Om puur aan de hand van de controleerbare en herhaalbare methode en uitkomsten heldere conclusies te trekken, in welke richting die ook mogen wijzen. Vast staat dat dit voor Nederhof een onhaalbare kaart is. Zij is in de Paleo, wat er ook gebeurt.

Op haar blog, in de uitleg over de afgewezen subsidies voor het depressie-onderzoek: ,,Ik ben ervan overtuigd dat het paleodieet beter is voor de hersenen dan de schijf van vijf.'' Een ander artikel gaat over een vergelijking tussen de voedingsadviezen van de Amerikaanse Hartstichting en het Paleodieet. Ze zette erboven 'Weer een studie die laat zien dat het paleodieet beter cholesterolverlagend werkt ten opzichte van gangbare voedingsadviezen'. En zo gaat ze door.

En dan zijn alle remmen los. ,,Ik ben overtuigd van de kracht van onbewerkte voeding die past bij de genetische achtergrond van de mens, ofwel het paleodieet. Ik moet en ik zal daarom dit onderzoek uitvoeren.'' Hier spreekt geen wetenschapper, hier spreekt een gedrevene. Prima, ik zal er geen broodje kaas om laten staan. Maar als belastingbetaler zeg ik: geen cent van mij naar een wetenschappelijk onderzoekster met oogkleppen. Kom op, zeg. Zo onderzochten ze in de Steentijd.

Laatst gewijzigd op 25-09-2015 om 08:00 uur




Meer Andere Kijk

 

Hondenjas uit China: de verbluffende wereldhandel

Wat doen we vandaag, vroeg Min tsi-Ho aan zijn collega Sjek Kai-Tsjang. Eh, effe kijke, een pakje voor Gytsjerk. Waarro? Jeweetwel, wat vroeger Giekerk heette. Oja, nee, natuurlijk. En de magazijnmedewerkers aan de Jiuxianqiao Beilu 7 in Beijing startten weer een verbluffend staaltje wereldhandel anno 2017. 

Door Wiebe Pennewaard

Tip aan de makelaar: wordt snel brandweerman

Van alle beroepen geniet wereldwijd de brandweerman het meeste vertrouwen. In de meeste peilingen eindigt de makelaar doorgaans in de alleronderste regionen. Het is geruststellend dat deze onbetrouwbare beroepsgroep over tien jaar is uitgestorven.

Door Wiebe Pennewaard
 

Bij Yarden moet je straks je eigen kist meebrengen

Op 1 juli 1970 werd ik lid van de Vereniging voor Crematie AVVL. De uitvaart kon haast een dorpsfeest worden. Bij opvolger Yarden moet ik straks vermoedelijk mijn eigen kist meebrengen, plus twaalf zelfgebakken slappe cakes en koffie in onze thermoskannen. De verwording van een branche.

Door Wiebe Pennewaard
 

Unieke doorbraak in E-bikebranche!

De reclamewereld kent tien gouden regels die altijd aanslaan bij het kooplustig publiek. De meeste duiken dagelijks op, doorgaans in hun eentje. Een bekende is het dreigende 'Op is op'. Fietsenverkoper Stella verdient de prijs voor effectieve toepassing van bijna het hele lijstje. Aaaargh! Maar toch: chapeau! 

Door Wiebe Pennewaard
 

Juf en meester, staak toch lekker veel langer

Alle leerkrachten in het basisonderwijs moeten er €300 netto per maand bij krijgen. Dit verhoogt het aanzien van het vak en stimuleert de aanwas van verse collega's.   Toch is een kleine kanttekening nuttig bij alle ramp- en rouwverhalen.

Door Wiebe Pennewaard

Culturele Hoofdstad fopte de jury

Ach, relativeerde de woordvoerder van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018, zo'n verwacht bezoekersaantal is 'ook maar een marketing tool, een commercieel vehikel, om de jury over te halen.' Die fopperij is dus gelukt. In mijn kroeg noemen ze zulks de kluit belazeren. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Met dank, dokter, voor de rondleidingen door het MCL 

De kennis had zijn vriendengroep al eens gewaarschuwd. Hij was voor een kleinigheid naar de specialist verwezen, en vond zich op enig moment voor de zoveelste keer terug op de zoveelste afdeling van het Medisch Centrum Leeuwarden. Soms, zo raadde hij aan, moet je even heel vriendelijk tut-tut-ho-ho zeggen. Een prima advies. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Kan nu eindelijk het doek neer voor Lady Di?

Het ergste was Elton John. Zijn zeiknummer 'Candle in the Wind' uit 1973 werd voor de gelegenheid van een glibberige nieuwe tekst voorzien, en is sindsdien de best verkochte single ooit na 'White Christmas' van Bing Crosby. Het wordt tijd om twintig jaar nadien voorgoed te zwijgen over het vooral sneue type Diana Spencer.

Door Wiebe Pennewaard

Nieuwe crossgender: de LEBK

Jongetjes moeten weer de kans krijgen om stoere spelletjes te doen. Vinden de reclamemensen, die de Sire in de lucht houden. Eenmaal groot en stoer mogen ze niet meer als meneer worden aangesproken, vindt een bonte verzameling mafketels. Het worden zware tijden voor kleinzoon Thomas. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Bouwvak: festival van de automutilanten 

Ze droeg een klein kettinkje om haar linkerbeen, vlak boven de enkel. Grappig. Maar het kettinkje slingerde niet lichtjes, als ze op de terrasstoel haar been bewoog. Het sieraad was in haar huid gegraveerd. Allemachtig. 

Door Wiebe Pennewaard

Goochelshow in de brillenwinkel

Het voelt als in Egypte onderhandelen over de prijs van een toeristisch nepsouvenir. Je wordt gepiepeld waar je bij staat, maar kunt er niet echt de vinger op leggen. Een bezoek aan de brillenwinkel.

Door Wiebe Pennewaard
 

Het alternatief: breek Marsum af 

Wim de Vries, inwoner van Marsum, heeft een praktische oplossing voor de herrie door de vliegbasis Leeuwarden. Maak het vliegveld met de grond gelijk. Maar waarom niet plan-B? Breek Marssum af. 

Door Wiebe Pennewaard

Geen dierenliefde van onze centen! 

Berichten op internet krijgen soms interessante reacties. Vaker beperken reageerders zich tot simpele instemming of afkeuring. En een doodenkele keer vallen van verbazing de mouwen uit je jasje. Zoals bij John Long over vechters tegen stierenvechten. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Het tragisch lot van Britse Jenny 

Maar jullie kunnen je toch wel een hotelletje permitteren, vroeg de nuchtere kennis zich hoofdschuddend af. En opnieuw legde ik uit dat we het kleine geluk en kleine leed op de camping voor geen goud zouden willen missen. 

Door Wiebe Pennewaard

Het Nederlands is een olifantentaaltje 

Waarom zou je iets moeilijks doen, als dat ook gemakkelijker kan? Omdat het mooier klinkt en meer voldoening geeft, zei de pianist, nadat hij van de Rhapsody in Blue alleen de bovenste nootjes met uitsluitend zijn rechter wijsvinger had gespeeld. Dat was een heel stuk makkelijker. En niet om aan te horen. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Glamping, de ondergang van de camping 

Ook de ANWB-site heeft er al een aparte categorie van gemaakt: campings zonder kinderen. Met een verontschuldigend introotje. 'Wat je er ook van mag vinden, kamperen zonder kinderen...'. Nou, wij vinden het heerlijk. Als het toevallig zo eens uitkomt. 

Door Wiebe Pennewaard

Andries mept, maar lelijk mis 

Op zijn website Liwwadders ('Écht alles over Leeuwarden!') haalt Andries Veldman graag uit naar de Leeuwarder Courant. Soms terecht, meestal uit gewoonte, en een enkele keer uit huiveringwekkende luiheid. Zoals deze week. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Uitleg over Gronings glasgerinkel 

Het gezelschap aan die ene tafel in het restaurant was onmiskenbaar Fries. Daarom leg ik langs deze mij sympathieke weg uit wat er mis ging, in dat restaurant. Ter plekke was er geen gelegenheid, en elke Fries leest immers de website fryslân1.frl. Bij deze dus, alsnog. 

Door Wiebe Pennewaard
 

MediaMarkt: ik ben toch wel knettergek 

Als mediastuntje is het reuze geslaagd. Maar de MediaMarkt gaat geen enkele vliegende auto verkopen, in het Eindhovense filiaal, aangeboden voor slechts €299.000. Zoals eerder ook onbewoonde eilanden en ruimtereizen winkeldochters bleken. 

Door Wiebe Pennewaard

Gedenk de kip die jouw paasei legde 

Ook dit jaar belde een vrolijke mevrouw van brassband De Bazuin weer aan met een rek vol eieren. Na de aanschaf van onze portie bladerden we verlekkerd door wat eierrecepten voor de paasdagen. Die lol werd door Red Een Legkip ruw verstoord. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Iedereen wil vliegen, niemand het geluid 

Grote passagierstoestellen koersen over twee jaar naar en vanaf vliegveld Lelystad. Omdat steeds meer mensen goedkoop de lucht in willen. Tegelijkertijd strijden steeds meer mensen tegen het vlieglawaai. De mens is een merkwaardig wezen. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Het nadeel van geluk: het went

In de pizzeria werd flink gemopperd. Schandalig was het dat na de opening van het nieuwe winkelcentrum het parkeerterrein er nog bij ligt alsof het was gebombardeerd. En ja, dat zonnetje was niet onaardig, maar die verrekt koude wind hielp weer eens alles om zeep. Hier zaten de gelukkigste mensen van Nederland, en vrijwel de gelukkigsten ter wereld. Klaagklaag, gromgrom, zuchtzucht.

Door Wiebe Pennewaard

Schuldig plezier bij de slagboom

Eerlijk geef ik het toe. Het is buitengewoon kinderachtig. Lekker-puh roepen tegen een vreemde volwassene. Of hem vol in het gezicht uitsliepen, met de ene wijsvinger over de andere. Maar voorlopig kan ik het nog even niet laten. Het is zo lollig, daar in de parkeergarage. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Ton F. van Dijk, romanticus buiten dienst 

Leeuwarden mocht Culturele Hoofdstad 2018 worden wegens een opmerkelijk hechte gemeenschap in deze provincie. Nu concludeert Ton F. van Dijk, de eerste en inmiddels oud-directeur van het culturele project, dat die gemeenschap helemaal niet bestaat. 

Door Wiebe Pennewaard

Cambuur bewijst: meer rode kaarten nodig

Een spits douwt op het cruciale moment de keeper achterover, de bal verdwijnt in het doel. Goal, beslist de scheidsrechter. Het bewijst opnieuw dat alleen rode kaarten een einde kunnen maken aan dat stiekeme, misselijke gedrag in het betaalde voetbal.

Door Wiebe Pennewaard
 

Stop die irritante branchevervaging

Albert Heijn gaat in grote vestigingen restaurants en cafés openen. Prima. Maar dan moeten restaurants en cafés ook levensmiddelen, kattenvoer en wasmiddelen mogen verkopen. De irritante branchevervaging schrijdt voort. Met de Primera als absoluut dieptepunt.

Door Wiebe Pennewaard
 

Laat ons maak Friesland tweede-best country

Dear mister Trump, nog very much gefeliciteerd dat u president werd, ook al kreeg Hillary meer stemmen maar dat was natuurlijk fraude. Eindelijk weer America first! En elke nation wil nu second worden. Maar only Friesland heeft hier recht op! 

Door Wiebe Pennewaard
 

En knusjes stralen de terrasverwarmers

Over het milieu praten we niet eens, met al het gas dat wordt opgestookt om in de volkomen open lucht de temperatuur een paar graden op te stuwen. Wat boeit is de vraag waarom mensen in hartje winter hoe dan ook buiten willen zitten.

Door Wiebe Pennewaard

Iemand nog in Aldtsjerk met Trump naar bed?

Zelfs wie pas vandaag onder zijn platte steen is uitgekropen, kan het niet ontgaan dat per heden een opmerkelijke man leider is van de Verenigde Staten. Beddenwinkel Meulen & Baarsma slaat er een onsmakelijk slaatje uit: Donald J. Trump als glitterheld.

Door Wiebe Pennewaard
 

De Elfstedentocht als Tachtigjarige Oorlog

Op 6 april 2035 zal ik de dan twintigjarige tweeling voor de laatste keer vertellen over de Elfstedentocht. En opnieuw zullen de kleinkinderen met open mond luisteren. Op ijzertjes over harde sloten glijden, met duizenden tegelijk? Waauw, dat klinkt gaaf, opa.

Door Wiebe Pennewaard
 

Voer in 2017 het schoolzwemmen weer in

Tien blonde koppies ploeterden donderdag door het water. Langs drie smalle randen van het bad zaten we stijf opeengedrukt op plastic stoeltjes, als ouders en grootouders. Kunnen gemeenten voor 2017 zich iets echt goeds voornemen? Voer als de gesmeerde bliksem het schoolzwemmen weer in. 

Door Wiebe Pennewaard
 

ElfstedenTocht is racistisch

Wij durven het spel niet meer te spelen. Op de doos staan uitsluitend blanke mannen en vrouwen afgebeeld. Typisch Friese koppen, met ijsmutsen en platte boerenpetten. Jammer, want het elfstedenspel was best grappig.

Door Wiebe Pennewaard
 

Leeuwarden Evangelische Hoofdstad 2017

In den beginne konden afgesplitste kerkgenootschappen niet samen door die éne deur. Dit duurde wel tot in het jaar onzes Heeren 2016. Maar ziet! Nu twee Godvrezende omroepen hebben geoordeeld dat er te Leeuwarden lichten zullen zijn in het uitspansel des hemels, slaan zij als broeders de handen ineen. En zakt mij de broek af.

Door Wiebe Pennewaard

Heb medelijden met de bladblazende buur

Buurman moet worden uitgezonderd. Op zijn 175 meter lange pad, afgezet met berkenbomen vol blaadjes, faalt de bezem. Alle andere eigenaren van een bladblazer verdienen therapie van rijkswege. En als deze niet helpt: eenzame opsluiting gedurende elke herfst.

Door Wiebe Pennewaard
 

Staat een man in de sloot

Wie woensdagavond tegen zeven uur over het menpad was gewandeld, had daar midden in de sloot een meneer zien staan. Die meneer was ik. Op weg naar Leeuwarden. Inderdaad, er zwerven steeds meer verwarde figuren in het publieke domein.

Door Wiebe Pennewaard

Gezocht: nieuwe wethouder van onbereikbaarheid

Dit is mijn besluit, en daar zult u het mee moeten doen. Hee, hoor ik hier de rijdende rechter? Nee, het is een Leeuwarder wethouder. Zij heeft van de mobiele magistraat afgekeken dat je een klap met de hamer geeft, je glimlachend omdraait en de gebakken peren schouderophalend achter je laat. Het is treurig.

Door Wiebe Pennewaard
 

Heel veel water wint prijs: gaap, gaap

In 2006 beklom ik bij Zwarte Haan de zeedijk. Boven aangekomen zag ik water. Heel veel water. Onlangs besteeg ik die waterkering andermaal. De situatie was onveranderd. Heel veel water. Toch gingen 15.135 mensen hierdoor uit hun dak.

Door Wiebe Pennewaard

Hé ouwe, geef die millennials wat meer krediet

Al een paar jaar maak ik me zorgen over de twintigers en dertigers. In een serieus gesprek kijken ze mij steeds vaker wazig aan. Waar hééft die ouwe het over?! Onbegrip in het linkeroog, terwijl het rechter vastgekleefd blijft aan de smartphone.

Door Wiebe Pennewaard
 

Is Schoonenberg hardhorend of hardleers?

Laat ik met de conclusie beginnen. Schoonenberg is een misselijk bedrijf. De gehoordeskundigen blijven speculeren op brave oudjes, die gehoor geven – sorry voor de woordspeling – aan de 'Landelijke oproep' van de winkelketen. Hoeveel kritiek die slinkse klantenwerving ook oproept.  

Door Wiebe Pennewaard
 

Ontgroening? Prima, mits met mate

Het rare was dat de slachtoffers van het ene jaar net zo vrolijk de daders van het volgende jaar werden. Ook ik. Natuurlijk moest de nieuwe lichting worden ontgroend. Hoe kon je anders een hechte club vormen en vrienden voor het leven worden?

Door Wiebe Pennewaard
 

Centrale As is de Roemeense droom

In een achterwijk van Boekarest trekken winkeldieven en inbrekers lachend een volgende biertje open. Joepie! Nog veertien nachtjes slapen en dan gaat de Centrale As open! Met een heel nieuw werkgebied voor de Roemeense Bond van Reislustige Criminelen. Noordoost-Friesland, aici am venit!  
 

Door Wiebe Pennewaard

Centrale As is de Roemeense droom

In een achterwijk van Boekarest trekken winkeldieven en inbrekers lachend een volgende biertje open. Joepie! Nog veertien nachtjes slapen en dan gaat de Centrale As open! Met een heel nieuw werkgebied voor de Roemeense Bond van Reislustige Criminelen. Noordoost-Friesland, aici am venit!  
 

Door Wiebe Pennewaard
 

Met zweeftrein en vliegtuig van niets naar nergens

De man verspreidt een aanstekelijke geestdrift. Hij heeft een ongekende werklust en verdiept zich grondig in de materie. Toch lijkt Wouter van Gessel, promotor van vliegveld Eelde en een magneetzweeftrein van het Noorden naar de Randstad, vooral een dromer. En de meeste dromen zijn, weten we, bedrog.    

Door Wiebe Pennewaard
 

Tragiek op de volkstuin

Het ledenbestand vergrijst en dunt dus uit. Aan jongeren is het genoegen niet besteed. Maar het ergst vinden de tuiniers de diefstallen. Die toenemen in frequentie en ernst.

Door Wiebe Pennewaard

Laat Leeuwarden lekker geïsoleerd 

Friesland is, gemiddeld, ruim en rustig. De inwoners koesteren deze voordelen van een afgelegen ligging. Toch willen Leeuwarders om de haverklap op een snelle trein kunnen stappen naar de Randstad of de rest van het land. En terug. Dit is raar. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Lang leve de gezellige zorg 

Dokter zit even te eten, legde de mevrouw achter de balie uit. Het klonk huiselijk. Alsof ze net zo goed had kunnen zeggen: dokter laat even zijn hond uit. Of: dokter is een beetje moe, hij ligt even op de stretcher in de tuin. En ik vond De Sionsberg al zo'n gezellig ziekenhuisje. 

Door Wiebe Pennewaard

En in Cambuur alleen nog Leeuwarders 

Bij het Olympisch pingpongen versloeg Liu Jia (Oostenrijk) Lie Jiao (Nederland). Pijnlijk: ons natte laaglandje aan de tennistafel verslagen door dat sneeuwrijke bergland. Gelukkig is dit onzin. China won van China.    

Door Wiebe Pennewaard
 

Pleidooi voor de foute rijinstructeur 

De VVD wil instructeurs laten aanpakken die onbevoegd rijles geven. De branche-organisatie VRB schat dat van de 15.000 actieve rijinstructeurs er zo'n 1200 niet over de juiste papieren beschikken. Ik moet dit corrigeren. Het zijn er 1201. Men vergat mij mee te tellen. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Somber? Smijt een kleuter in het zwembad 

Van het wereldnieuws wordt de mens in deze hete week niet vrolijker. Een tijdelijke maar doeltreffende remedie kan worden opgetrokken uit een kinderglijbaan, een tuinslang en een opblaasbaar zwembadje. Even zal, onder de brandende zon, een warme glimlach de mondiale narigheid verdrijven.    

Door Wiebe Pennewaard

De goede torero is een dode torero 

Dalstra, Paulusma en Veenstra bieden gelukkig geen reizen aan naar het stierenrennen in Pamplona. De busondernemingen brengen je evenmin rechtstreeks naar andere stierentoestanden in Spanje. Ik durf wel te hopen dat er weinig Friezen staan te juichen bij die maar voortdurende gruwelijke dierenmishandeling.   

Door Wiebe Pennewaard
 

De natte Europa-droom van de FNP 

De Fryske Nasjonale Partij is dol op een verenigd Europa. Zo dol, dat het klaar wil zijn voor de discussie over een geheel onafhankelijk Friesland, mocht Nederland ooit per referendum besluiten uit de Europese Unie te stappen. Geniet van een potje raaskallen door prominent FNP'er Sybren Posthumus. 

Door Wiebe Pennewaard

Ha fijn! Op zondag naar de supermarkt! 

Tienduizenden Nederlanders kwamen vorige eeuw om het leven omdat zij op zondag geen eten konden kopen. Het is een in de doofpot gestopt geheim. Pas toen de eerste supermarkten open bleven, nam de sterfte af. Zelfs in kleine Friese dorpen legt niemand meer van de honger het loodje. 

Door Wiebe Pennewaard
 

De Texelse grap van Lonely Planet 

Tja. Als je bij een Franse benzinepomp twee uur in de rij moet staan omdat de vakbond boos is, dan gaan we mooi ergens anders heen. De favoriete reis-site geopend, van Lonely Planet. En wauw! Op voor ons slechts 100 kilometer rijden ligt een van de tien mooiste gebieden van Europa. Texel.

Door Wiebe Pennewaard

Daar gaat een man die nodig moet 

De Leeuwarder drong zich uit de volle trein en beende gehaast het perron op. Niet richting een aansluitende verbinding, de centrale hal of stationsuitgang. Nee, hij liep in sukkeldraf naar het kale, lege einde van het perron. Schichtig om zich heen kijkend verdween hij achter een gietijzeren pilaar en deed zijn plas. Pleidooi voor een wetswijziging.  

Door Wiebe Pennewaard
 

Friezen te dom voor fraude 

Friezen staan bij hun verzekeraars onderaan op de lijst met fraudeurs. Dit leidde rondom tot de conclusie dat de verzekerden in deze provincie het eerlijkst zijn. Maar drie andere opties staan open: ze zijn van alle Nederlanders het slimst, het meeste lui, of ze zijn het domst.  

Door Wiebe Pennewaard

Raadsels rond diefstal Drachtster tandenstokers 

Het meisje dat actie voert om de herdenkingen op 4 mei af te schaffen. De EU-landen die het verpoffen om vluchtelingen op te nemen. De Qmusic-dj die de wereld intoetert dat hij niet de vader is van zijn tweeling. Onnozelheid en nare zaken alom. Toch krijg ik die Drentse winkeldief maar niet uit m'n hoofd.  

Door Wiebe Pennewaard
 

Haal die bejaarde van zijn elektrische fiets 

Gelukkig kwam er op het kruispunt geen verkeer van rechts. De fiets voelde niks voor een haakse bocht, en eindigde zelfstandig in de berm. Geschrokken stapte ik af. Het proefritje op het elektrisch geholpen rijwiel had gemakkelijk in het ziekenhuis kunnen eindigen. Zoals bij steeds meer bejaarden. 

Door Wiebe Pennewaard

Die ijzeren Fries moet er komen 

Een kapotte koelkast, tafelmodel. Een verroeste en daarom vervangen radiator. Twee stalen hooiruiven, van de wand gehaald omdat de paarden er hun hoofden aan stonden te schuren. Een nooit ingeruilde damesfiets uit 1980. Drie autovelgen. Een stapel onduidelijke stangen. Allemaal voor het megapaard bij Zurich. Aan mij zal het niet liggen. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Mondige mama wint van zwijgende mem 

Je kunt in een vliegtuig heel mooi dansen, legt kleindochter uit als ik zeg dat je moeilijk piloot en ballerina tegelijk kunt worden. O, nou, dan dierendokter en zwemjuf. Haar vriendinnetje onderbreekt de discussie over beroepskeuzes en vraagt of de televisie aan mag, voor Robbedoes en Kwabbernoot. Het is woensdagmiddag, en er gaapt een diepe kloof tussen de twee vijfjarigen.  

Door Wiebe Pennewaard

Gun de kappersklant een zwijgcontract 

In de kapperszaak werd gezellig nagejeuzeld over dat rare referendum. Tot de medewerkster die mijn dos onder handen had een levensvraag stelde. Waarom wil alles en iedereen zich altijd maar voortplanten? Minister, ik smeek u: is een zwijgcontract voor kapsalons mogelijk? 

Door Wiebe Pennewaard
 

Lutz Jacobi is even het molenpaadje kwijt 

Minister Henk Kamp moet bijspringen om Reduzum aan een hogere windmolen te helpen. Dit vindt Lutz Jacobi, PvdA-Kamerlid uit Wergea. Ze staat politiek niet alleen. Haar hele partij steunt Reduzum. Toch is het behoorlijk raar dat een parlementariër een bewindsman vraagt een provincie te betuttelen.  

Door Wiebe Pennewaard
 

Wat in vredesnaam te doen met die stempas? 

Tussen de post zaten ook twee enveloppen van de gemeente. De stempassen voor het referendum over het verdrag met Oekraïne. Mooie passen, fraai vormgegeven. Maar ze bedierven wel de lunch. Want wat moeten we in vredesnaam doen, op 6 april? 

Door Wiebe Pennewaard

Peuterpoep voorkomt kritiek op gemeenten

Hoogste tijd voor een woedend verhaal over gemeenten die de waterleidingen in hun grond willen belasten. Zijn ze nou helemaal? Maar het jongetje heeft dringend, waarschuwt mijn neus, een schone luier nodig. De smurrie verdringt de inspiratie – licht walgend worden de gemeenten een uurtje geparkeerd

Door Wiebe Pennewaard
 

De lessen van Lemsteraak Groene Draeck

Ruim €1,2 miljoen schonk de Nederlandse belastingbetaler in de afgelopen twaalf jaar aan de koninklijke familie, zodat deze af en toe een dagje kon varen met een eigen zeiljacht. Dat had stukken goedkoper gekund. Maar het zegt meer over de onderhoudswerf en de hondstrouwe Oranje-aanhang dan over die familie. 

Door Wiebe Pennewaard

Nei de kremaasje taart wenne mei geweld oan myn dentures

Met gepaste trots is de mijlpaal bereikt. Het Fries prijkt in het lijstje met 96 talen van Google Translate. De vertaaldienst van de zoekmachine werkt als een tierelier. Ook al blijft er het een en ander te wensen. Of zoals Google dat zegt: ek al is it bliuwt om winskje in ding.

Door Wiebe Pennewaard
 

Stop het referendum, te beginnen in Witmarsum 

Democratischer kan het niet. Laat elke burger zijn mening geven over dat ene vraagstuk. Met een referendum weet de politiek precies hoe het volk er op dit moment over denkt. Tot zo ver de theorie. In de praktijk is het referendum een enorme vergissing. 

Door Wiebe Pennewaard

De snelle woede van de eenzame internetter

Rico Schuurman beledigde minister Lodewijk Asscher, en heeft daar nu spijt van. Toch zijn het niet alleen opgewonden standjes uit de PVV-aanhang die zich op internet vergalopperen. Ook behoorlijk slimme types drukken te snel op de send-knop. Daarom wil ik Melchior Meijer voorlopig even niet in de kroeg tegenkomen. 

Door Wiebe Pennewaard
 

Help die donkere jongen met jaartje dienstplicht

Ook vrouwen moeten deelnemen aan de dienstplicht voor het leger. Het plan van minister van defensie Jeanine Hennis-Plasschaert is prima. Nu nog de volgende stap: ook daadwerkelijk opkomen, een jaar lang, per 2017. Ze zou veel jongeren een enorme dienst bewijzen.

Door Wiebe Pennewaard
 

WTC Expo en de bijna blote mevrouw 

De advertentie met de bijna blote mevrouw stond paginagroot naast een redactioneel bericht over de aanrandingen in Keulen. Twee werelden, gescheiden door een vouw in de krant. Hoe gaan we die bijelkaar brengen? 

Door Wiebe Pennewaard

Tweetalige Fries vier jaar later dement 

Wie vroeg leert twee talen dagelijks naast elkaar te gebruiken, verwerft een belangrijke voorsprong op ééntaligen. En heeft er aan het einde van de rit extra plezier van: meneer Alzheimer komt veel later op bezoek. Al moatte wy op dit mêd de arguminten wol yn de goeie folchoarder hâlden.   

Door Wiebe Pennewaard
 

Dertiger, het hoeft allemaal niet perfect te gaan 

De dag is te kort, dus zijn de weken te kort. Dertigers met jonge kinderen komen niet meer toe aan de echt belangrijke zaken in het leven: rustig met elkaar praten, lezen, je een uurtje suf vervelen en lekker dom naar buiten staren. Tijd om de eisen naar beneden te schroeven. 

Door Wiebe Pennewaard

2016: en nu is het uit met die angst 

Er komt een aanslag. Reken ook op 200.000 vluchtelingen. En nieuw: leg een wit laken en een fluitje op zolder, want een overstroming loert om de hoek. Maar kan het in 2016 alstublieft afgelopen zijn met al die bangigheid? 

Door Wiebe Pennewaard
 

Afscheid van Freek de Jonge 

Huilend van het lachen hingen we in onze stoelen, op rij 4 in de Leeuwarder Harmonie. Neerlands Hoop in Bange Dagen speelde een try-out, en Freek de Jonge liet de zaak hilarisch uit de hand lopen. Een paar dagen geleden liep hij zelf uit de rails, en niet voor het eerst. Derhalve: bedankt en adieu, Freek.  

Door Wiebe Pennewaard
 

Stop discriminatie van de Friese boer 

Provinciale Staten moeten het voortouw nemen. Boer, als omschrijving van een persoon, is stigmatiserend. Fries ook, als het een man betreft. Het is laatdunkend, denigrerend, discriminerend. In plaats van 'Friese boer' gebruikt een fatsoenlijk mens alleen nog 'agrarische ondernemer werkzaam in een noordelijke provincie'.   

Door Wiebe Pennewaard

Wat bezielt een heer als Douwe Keizer? 

Onthullend, leerzaam, onderhoudend. Oud-topman van de Friesland Bank Douwe Keizer is royaal geprezen voor zijn boek, waarin zakenlui en bestuurders in en buiten de provincie figureren. Toch gaat hij een aantal malen fors over de schreef. De vraag is wat hem hiertoe dreef.    

Door Wiebe Pennewaard
 
 

De Praxis, het nieuwe bejaardentehuis 

In de grote Leeuwarder bouwmarkt dreven de gedachten even af. En ineens viel het op. Allemaal grijze koppen. Geen jongere te bekennen. Die hebben toch ook wel eens een klusje? Tuurlijk. En twee linkerhanden.  

Door Wiebe Pennewaard
 

De oplossing: geen Sint, dus geen Piet

Deze Sinterklaas is dit jaar gered door de bel. Het bestuur van de straatvereniging heeft besloten de tocht langs de leden met gelovige kindertjes over te slaan. Enerzijds vindt Sinterklaas dit spijtig. Anderzijds bespaart het me een hoop gezeik.

Door Wiebe Pennewaard

Friezen hebben lekker lange lontjes

Die kwaaie flapdrol op de Drachtster rotonde was een uitzondering. De demonstratie van Eigen Volk Eerst tegen vluchtelingen in Leeuwarden stelde weer gerust. In Friesland zijn de lontjes gelukkig nog niet zo kort als elders in het land.

Door Wiebe Pennewaard
 

Sorry, ik herken mij niet in dat beeld

Politici, ceo's van grote bedrijven en voorzitters van de raad van bestuur in een flinke organisatie gebruiken de term graag. Makkelijk, ontwijkend, bang, doortrapt, een beduimelde versie van de jij-bak. Maar iemand die er serieus voor heeft doorgeleerd, vindt de uitdrukking handig en een voorbeeld van hoffelijkheid en diplomatie. Dit is merkwaardig.

Door Wiebe Pennewaard

Steun de staat, koop een camper

De in luxe leer uitgevoerde zithoek van de Hymer Starline S 680 is comfortabel. We bespreken hoeveel vluchtelingen Den Haag kan helpen met de € 60.000, die we de staat schenken als we deze camper kopen.

Door Wiebe Pennewaard
 

HBO: heel Friesland bakt

Het Friese hoger beroepsonderwijs is binnen een week twee keer negatief in het nieuws. Directies willen te snel fuseren, en studenten zijn ontevreden over hun opleiding. Heeft het laatste met het eerste te maken?

Door Wiebe Pennewaard
 

Stuur een Syriër naar Burdaard

Europa worstelt met de verdeling van asielzoekers en economische vluchtelingen. Landen willen niet meewerken, of een beetje of onder strikte voorwaarden. De wens van de migrant doet er niet toe. Dit gaat ten koste van Burdaard.

Door Wiebe Pennewaard
 
 

Het Souvenir Drama

In de laatste week van de vakantie breekt het angstzweet uit. Op twee voorhoofden parelen de druppeltjes. Ga jij? Ga ik? Moeten we samen? Waarheen? Voor wie? En, het allerergste, wat dan?

Door Wiebe Pennewaard
 

Het nepwonder van Alphen

Bij het ongeluk met twee hijskranen en een brugdeel in Alphen aan den Rijn vielen geen slachtoffers, op een hondje na. In de officiële en sociale media werd deze afloop een wonder genoemd. Tijd om dieper te duiken in dit wonderlijk woordgebruik. Kunnen beren broodjes smeren?

Door Wiebe Pennewaard
 

Het Nederfries heeft de toekomst

Zoals de Nederlandse taal wordt overwoekerd door Engelse woorden en begrippen, zo rukt in de Friese taal het Nederlands steeds verder op. Wie dit zorgelijk of zelfs verwerpelijk vindt, steekt zijn kop in het zand. Taal verandert nu eenmaal. Al sinds mensenheugenis.

Door Wiebe Pennewaard
 

En de trilhaartjes snorren van plezier

Het is maar een tip, aan de rokers. Wie wil stoppen met die rare gewoonte, moet niet meewerken aan een onderzoek naar de longfunctie. Dit levert voor je het weet een nieuwe smoes op om krachtig door te paffen.

Door Wiebe Pennewaard
 
 
 
 
 

Een beetje koning werpt die toiletpot

Koning Willem Alexander gaat zijn verjaardag wat zakelijker vieren. Geen jolig gewandel door twee stadjes, geen koninklijk koekgehap en zakgeloop meer. Een ferm besluit. En een misser van de eerste orde.

Door Wiebe Pennewaard
 
 
 
Pagina 1 van 1