Stuur een Syriër naar Burdaard
Europa worstelt met de verdeling van asielzoekers en economische vluchtelingen. Landen willen niet meewerken, of een beetje of onder strikte voorwaarden. De wens van de migrant doet er niet toe. Dit gaat ten koste van Burdaard.
Door Wiebe PennewaardDe trieste kolonnes sjokken vanuit Griekenland noordwaarts. Over spoorlijnen en door velden, langs Hongaars prikkeldraad en Kroatische bermbommen. Duitsland en Zweden zijn de populairste bestemmingen. Maar ook andere Noord- en West-Europese naties staan als acceptabel in de bloknootjes: Noorwegen, Engeland, Nederland. Het moet mond-tot-mondreclame zijn, door vluchtelingen die al in deze staten verblijven. Vergeet Slowakije, Luxemburg, Roemenië en Denemarken, en kom hier. Hier is het rijk, schoon en politiek fatsoenlijk.
We nemen het Syrische gezin dat voor Nederland heeft gekozen. Vader was leraar Engels in Damascus, moeder is huisvrouw, het meisje is vijf jaar en het jongetje drie. In het opvangkamp in Ter Apel surft pa urenlang op het internet. Waar kunnen we heen, waar willen we heen? En dan, door wat onhandig typen, belandt hij op de website van Burdaard. Maar dat ziet er aardig uit! Wat een mooi dorp, aan die rivier! En hij roept er, voor de vertaling, een medewerkster van het COA bij.
De ambtenares is het volledig met hem eens. Natuurlijk zijn er, in heel Nederland en zeker in Friesland, volop andere fijne plaatsen om te wonen. Maar dit lijkt inderdaad alles te hebben, moet zij toegeven. Inclusief een prettige ligging tussen Dokkum op 12 kilometer en Leeuwarden op 20 kilometer tot het centrum. Maar het is slechts 15 kilometer tot het Leeuwarder winkelplein De Centrale, waar al van alles te koop is. Dit valt te fietsen, en dat wil het Syrische gezin als eerste leren.
De omvang van het dorp is ideaal. Met een kleine 1200 inwoners niet te klein, en ook weer niet te groot. Kenmerkend is de ligging in het weidse landschap aan de kabbelende Dokkumer Ie. Met zelfs een bescheiden maar keurige jachthaven. De voorzieningen zijn in orde. Een peuteropvang, een basisschool, een multifunctioneel centrum, een apotheekhoudende huisarts, een supermarkt, een bushalte. En dit is nog lang niet alles. Hotel-restaurant It Posthûs, museum het Ruurd Wiersma Huis, de in vol gebruik zijnde prachtmolen De Zwaluw. Nu wordt ook de ambtenares enthousiast. Daar zou ze zelf wel willen wonen.
De Leeuwarder moskee valt goed te befietsen
Is er, vraagt de Syriër, toevallig ook een moskee in Burdaard? Nee. Nou, dat had hij eerlijk gezegd ook niet verwacht. Een mooi gebouw van de Protestantse Kerk Nederland, de Tsjerke oan 'e Ie, daar moeten de gelovigen het mee doen. Natuurlijk, prima, dat begrijpen de moslim-vluchtelingen. In Dokkum dan? Helaas, ook niet. Maar in Leeuwarden zijn er maar liefst twee, een Marokkaanse en een Turkse. Ah, fijn. Dat valt goed te befietsen, immers. Nee, als het aan de Syriërs ligt zal Burdaard het worden.
Nu ligt het niet aan de Syriërs. Den Haag verdeelt toegelaten asielzoekers, zogeheten vergunninghouders, over alle Nederlandse gemeenten. Deze hebben per half jaar een taakstelling. Vanzelfsprekend gaan de COA-klanten vanuit de opvangcentra naar de gemeenten die nog niet aan hun taakstelling hebben voldaan. Niks persoonlijke voorkeur, laat staan een geestdriftig bekeken website van Burdaard. En zo is het goed. Het bespaart de Syriërs een bittere teleurstelling. En het is jammer. Burdaard had er veel van kunnen opsteken.
Eerst de teleurstelling. Ik ken, uit de afgelopen decennia, drie voorbeelden van nieuwe inwoners in Burdaard, die het na een paar jaar voor gezien hielden. Ontgoocheld en verbitterd verkochten zij hun woning, en verkasten naar elders. Wat ze ook hadden geprobeerd, ze vonden geen aansluiting bij de dorpsgemeenschap. Met als nooit uitgesproken maar stellig ware reden: de drie gezinnen waren buitenkerkelijk. Heidenen, zeg maar.
Burdaard is een gelovige nederzetting. Vanouds, en nog steeds. De enige basisschool werkt op christelijke grondslag. De openbare basisschool is bij gebrek aan belangstelling al in 1984 opgeheven. Heel begrijpelijk. Toen de gereformeerde en hervormde kerken in 2001 verder gingen onder het motto Samen Op Weg, in de aanloop naar de Protestantse Kerk Nederland, telden zij 805 zielen. Op 1150 Burdaarders vormde deze groep 70 procent van de inwoners. Met het leeuwendeel aan gereformeerde zijde: 579, tegen 226 hervormden.
Er werd niet gegroet, geen praatje over de buurheg
Het sterk christelijke karakter van het dorp vertaalde zich niet in een open, gastvrije houding tegenover nieuwelingen. Zeker als dezen ongelovig waren en helemaal als zij hierbij ook nog eens geen Fries spraken, zoals in de drie genoemde gevallen, dan bleven de deuren dicht. Werd er op straat niet gegroet. Bleef het praatje over de buurheg uit. Zwegen de terraszitters bij het Posthûs. Tot de dorpelingen tevreden konden vaststellen dat de verhuiswagen was voorgereden. En komt er nu weer een normaal, kerkelijk gezin wonen? Jaha, gelukkig wel. Mooi zo.
Dan het jammerlijke, voor Burdaard. Iedereen is getroffen door de deprimerende beelden van de vluchtelingen op hun reis door Europa. Ook, ik steek er een lichaamsdeel naar keuze voor in het vuur, de Burdaarders. Helemaal mag niet worden uitgesloten dat zij knuffels hebben geschonken, geld hebben overgemaakt naar het Rode Kruis. Maar wat hadden ze veel kunnen opsteken van het verhaal van de Syriërs, op een avond in hun multifunctionele centrum, nadat het gezin was gehuisvest in een betaalbare huurwoning in het dorp. En wat hebben die kindertjes schattige donkere koppies. Natuurlijk mogen die hier naar peuteropvang en school!
Het zal er niet van komen. Burdaard kent op dit moment geen enkele vrije, betaalbare huurwoning. En de gemeente Ferwerderadiel, die op 1 januari van dit jaar onderdak bood aan één asielzoekende vergunninghouder, voldeed met de huisvesting van acht extra gezinnen en alleenstaanden op 1 juli al aan de door het rijk opgelegde taakstelling voor het hele jaar. Zo blijft Burdaard nog de gesloten, even God- als vreemdelingvrezende gemeenschap die het was. Net als al die andere, op het oog zo aantrekkelijke, Burdaards op dat hele grote, lege Nederlandse platteland.
Laatst gewijzigd op 18-09-2015 om 10:58 uur