Wat Friese FNP kan leren van de Schotten

Dus Engeland kiest voor rechts. En de Schotten voor nationaal. Daar kan de Frysk Nasjonale Partij veel van leren. Links is de optie.

Massaal is de ruk naar rechts. De Tories kunnen in Groot Brittannië alleen vijf jaar verder. De vooruitzichten voor het land zijn nu een verder groeiende ongelijkheid ondanks een sterk aantrekkende economie. Wat maar weer eens bewijst, dat de bezuinigingspolitiek uiteindelijk de economie wel laat aantrekken, maar dan zonder herstel van de verzorgingsstaat en voor lang niet iedereen.

Met opzet hebben we het over Engeland, waar we het feitelijk over Groot Brittannië moeten hebben. Het waren nationale verkiezingen en daar is iets raars mee aan de hand. Het Verenigd Koninkrijk is zo verenigd niet meer.

In Schotland ging nauwelijks een stem naar de Conservatieven. Maar liefst 58 van de te behalen 59 zetels gingen naar de Scottish National Party (SNP) van Nicola Sturgeon. Daar zou in Friesland de FNP van willen dromen.

De SNP is anders dan andere nationale partijen in Europese regio’s, zoals Catalonië, Friesland en nog meer van deze regio’s binnen naties. De Catalaanse nationalisten zijn met uitzondering van enkele linkse splinterpartijen in meerderheid behoorlijk rechts. De Friese FNP probeert manhaftig buiten de tegenstelling links en rechts te blijven, maar neemt doorgaans nogal rechtse standpunten in.

Achterstelling is drijfveer

De geschiedenis leert dat deze partijen uiteindelijk nooit een meerderheid krijgen. Want de echte drijfveer voor het regionale gevoel is nu eenmaal de al dan niet vermeende achterstelling ten opzichte van de rest van het land. Een linkse partij zou hoe tegenstrijdig dit ook klinkt veel logischer zijn.

Dat bewijst de SNP met een onversneden links geluid. Niks geen xenofobie, maar juist openstelling van de grenzen voor getalenteerde immigranten. En ja, voor Europa. Natuurlijk, de SNP was ook de partij die bij het vorig jaar gehouden referendum de onafhankelijkheid van Schotland bepleitte. Met een kleine meerderheid bleek dit voor de Schotten toch een stap te ver.

Maar bij deze nationale verkiezingen lieten de Schotten zien, dat ze wel degelijk weinig vertrouwen hebben in de Britse politiek. Overigens mag hierbij worden opgemerkt, dat menig Engelsman gaarne op de SNP had gestemd in plaats van op de sociaal-democraten van Labour, zeg maar de Britse PvdA. Het vertrouwen hierin is diep gedaald.

Het is een les voor de andere regionale onafhankelijkheid bepleiters. De Catalanen zouden wel eens veel groter kunnen worden, als ze in het doorgaans nogal linkse Catalonië een duidelijke linkse koers zou varen. En wat te denken van Friesland waar de PvdA lange tijd een van de grootste partijen was en nu de SP moet laten passeren in de Gedeputeerde Staten.

Weinig te verwachten van rechts

Regio’s hebben weinig te verwachten van rechtse politiek. Die verhelpt de achterstelling niet. Puur economisch gezien is het voor land beter de aandacht te richten op die delen van het land waar het economisch hart ligt, zoals in Nederland de Randstad. En rechtse partijen hebben doorgaans meer op met een sterke economie dan met culturele eigenaardigheden, zoals een eigen taal en cultuur.

Stel je nu eens voor de FNP in Friesland een even onversneden linkse politiek zou omarmen als Nicola Sturgeon. Het zou de Friezen een pracht alternatief bieden voor de verdwaalde PvdA. En een al te duidelijk signaal naar Den Haag dat men echt meer zelfstandigheid en economische steun wil, maar dan niet vanuit het liberale denken, zoals dat nog immer overheerst in de hoofdstad.

Maar  het CDA is toch weer sterk geworden in Friesland? Dit is vanoudsher het geval in sterk agrarische gebieden. En nu het vertrouwen in de PvdA weg is, wil men wel eens terugvallen op oude gewoontes, hoewel de SP ook hier oprukt.

De huidige FNP is geen leuk alternatief. Laat de partij leren van de Schotten en duidelijk kiezen voor de linker kant van het politieke spectrum. En dan niet halfslachtig toch een beetje meevaren met het liberale beleid, maar met een authentiek links geluid. Europees gezind, niet xenofoob, geen stiekem foute gedachten. De partij zou over vier jaar wel eens heel groot kunnen worden.

Laatst gewijzigd op 08-05-2015 om 14:02 uur