Meldingsplicht voor hazenpest

De hazenpest is terug. Artsen krijgen op gezag van de minister van volksgezondheid een meldingsplicht. Dit moet verspreiding van de ziekte in beeld brengen. 

Door De Redactie

Hazenpest steekt sinds 2011 de kop op. Ook in Friesland. Jagers, boeren en boswandelaars lopen het meeste risico. Menselijke hazenpest of tularemie kwam sinds 1953 niet meer voor in Nederland. Sinds 2011 zijn er acht menselijke ziektegevallen bekend en werden negentien besmette hazen gevonden in Friesland, Gelderland en Overijssel.

Dokters mogen vanwege hun medisch beroepsgeheim nooit informatie doorgeven over patiënten. Een ministeriële meldingsplicht, deze week afgekondigd in de Staatscourant, maakt dit mogelijk. Artsen moeten ziektegevallen direct doorgeven aan de GGD. Die kan vervolgens op onderzoek naar de besmettingshaard.

‘Dokter, ik heb hazenpest’

Een bloemist uit het zuidwesten was de eerste die de hazenpest, een ziekte die sinds 1953 niet meer voorkwam in Nederland, in 2011 opliep. De tweede patiënt kwam uit Tholen. In 2014 volgden twee Groningers. Dat was een mal verhaal. De Groninger jagers hadden een dood gevonden haas gevild en werden ziek. Eén van hen meldde zich op 1 april bij zijn huisarts. ,,Dokter, ik heb hazenpest’’, zei hij. De arts dacht dat hij een grapje maakte. Het was immers 1 april. De dokter liet zich overtuigen en de Groninger haalde zijn gelijk. Hij testte positief op antistoffen tegen Francisella tularensis. Kortweg Tularemie.

Akkrum

Akkrum is de plek waar de ziekte zich in Friesland concentreert, blijkt uit rapportages van de Wageningse Universiteit. Hier gaan heel veel hazen dood. De eerste maanden van 2015 zijn rondom Akkrum elf hazen gevonden die de verwekker van de hazenpest bij zich droegen. Ze zijn opgestuurd naar het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC), dat het onderzoek doet. 

In maart zijn besmette hazen gevonden bij Lemmer, Delden en Eibergen. In al deze regio’s meldden boeren en jagers een opvallend hoge hazensterfte. De laatste besmette Friese haas dateert van januari van dit jaar.

Muizenplaag

Of de voorbije muizenplaag verband houdt met de uitbraak is niet bekend, zegt de universiteit. Er wordt rekening mee gehouden. Het lijkt logisch, want hazenpest komt bij alle soorten knaagdieren voor. Dus ook bij konijnen, bij muskusratten en vooral bij woelmuizen.

Het Central Veterinary Institute (CVI), het nationaal laboratorium voor dierziekten in Wageningen, heeft dood gevonden muizen onderzocht op de aanwezigheid van Tularemie. Vooral om te kunnen begrijpen waarom de hazenpest in Nederland na ruim zestig jaar weer de kop opsteekt.

Voor de talrijke muizen kan hazenpest ook de bedreiging zijn. Veel boeren hopen er stilletjes op, want dan zijn ze mogelijk van de muizenplaag af die nog steeds heerst.

Diarree

Het is geen pretje, hazenpest. Knaagdieren krijgen koorts, eten niet meer, hoesten, krijgen diarree en lopen dronken waggelend door het veld. Tot ze er letterlijk dood bij neervallen.

Mensen kunnen de ziekte op verschillende manieren oplopen; na directe aanraking met besmette dieren - via wondjes in de huid - of door een insectenbeet. 

Het eerste was het geval bij de zieke Groningers, het laatste bij de bloemist uit Zuidwest-Nederland. Die had kort tevoren een boottochtje gemaakt in de Kop van Overijssel en was waarschijnlijk gestoken door een insect die de bacterie bij zich droeg.

Ieder mens wordt ziek op de plek waar de bacterie het lichaam binnenkwam. Wie geprikt is, ziet de plek rond de steek opzwellen en wordt koortsig. Wie de bacterie heeft ingeademd krijgt longontsteking. Wie een besmette haas heeft gegeten krijgt keelontsteking. En wie de bacterie via zijn handen in zijn ogen wreef, krijgt oogontsteking.

Mondkapje

Hazenpest is een flinke griep. Jagers, boeren en vogelwachters moeten uitkijken, waarschuwen nu ook de Friese GGD en de BFVW. Wie dode of zieke hazen wil oppakken moet handschoenen aandoen en een mondkapje voor. Maar tegen een insectenbeet is niet zo veel te doen.

Landelijk zijn er acht menselijke hazenpestgevallen gerapporteerd; vier na het villen van een haas, twee na een insectenbeet en twee na een onduidelijke besmettingsbron.

In Friesland is er nog geen mens ziek van geworden. Althans, voor zover de onderzoekers weten. Maar wie ziek is loopt ook niet direct naar de dokter. Vraag die Groninger jagers maar. Voor je het weet denkt dokter aan een 1-aprilgrap.

Laatst gewijzigd op 05-09-2016 om 17:04 uur




Meer Gezond en Groen

Groene tuin is goed voor mens, dier en planeet

De gemeente Leeuwarden stimuleert de inwoners met subsidie een groenere stad te maken. Bij woningen zie je tegenwoordig vooral tegels en stenen. Maar al die stenen zijn slecht voor mens, dier en planeet. Operatie Steenbreek doet er wat aan, ook in Leeuwarden.

Door André Keikes
 
 
 

Tieners en arts helpen ouderen eenzaamheid te verdringen met app

Een heitje voor een karweitje, maar dan als moderne Yoho-app. Huisarts Karin Groeneveld (47) uit Lemmer bedacht 'Young helps old': tieners helpen ouderen bij kleine klusjes: zij verdienen wat bij en ouderen krijgen hulp. En gezelschap. Haar idee van een app werd uitgeroepen tot Beste Zorgidee 2016. ,,Eenzaamheid kan mensen echt ziek maken.” 

Door Karin de Mik
 

Meldingsplicht voor hazenpest

De hazenpest is terug. Artsen krijgen op gezag van de minister van volksgezondheid een meldingsplicht. Dit moet verspreiding van de ziekte in beeld brengen. 

Door De Redactie
 

Han Olff: ’Voedselweb Waddenzee brokkelt af’  

Han Olff, hoogleraar ecologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, maakt zich grote zorgen over het voedselweb in de Waddenzee. Dat is in verval. Zeegrasvelden en mosselbanken zijn verdwenen. Net als grote zeevissen als kabeljauw en wijting. Zijn oplossing: visserij, delfstofwinning en havenactiviteiten beperken.  

Door Karin de Mik
 
 

Boeren in de etalage van de samenleving

De harde kritiek van burgers op de kaalslag van het Friese platteland kon niet uitblijven na de ongebreidelde groei van de melkplas en bijbehorende meststroom door het verdwijnen van het melkquotum. Vooralsnog reageren boeren op ouderwets defensieve wijze.

Door Nico Hylkema
 
 

Meer soorten vis in Friese wateren

Vissen houden van planten. Waar het riet mag ruisen en de waterlelies mogen bloeien, daar zijn de vissen in de Friese wateren. Er is daar duidelijk herstel van de visstand.

Door De Redactie
 

Hoe een legkip te redden

Dierenactiviste Jacqueline Verschuren redt legkippen uit de bio-industrie. Op haar erf in Twijzelerheide scharrelen ze rond. Ze zijn vrijgekocht.

Door Karin de Mik

Fries heeft het meeste gras per inwoner

Friezen hebben de meeste landbouwgrond om zich heen. Om precies te zijn 4000 vierkante meter per inwoner; een half voetbalveld groot. Alleen de Drenten en de Zeeuwen komen er bij in de buurt.

Door De Redactie
 
 

Fryslân met dwangsom op de knieën om kievitseieren

Hoogste tijd dat het afgelopen is met die altijd lastige Friezen, denken ze in Den Haag. Armanda Stuiver is geëerd als vindster van het eerste Friese kievitsei in 2016, maar nu wordt paal en perk gesteld. Met een dwangsom moet de vogelwachtersbond BFVW buigen. 

Door De Redactie
 

De grootverdieners in Friese zorg: MCL aan de top

Exact 1107 topbestuurders in de publieke en semipublieke sector verdienen meer dan de wettelijke norm. Onder hen zijn 26 Friezen. Met name de zieken- en ouderenzorg blijkt goed betaald. Even huiveren over wat ze in Friesland toucheren. Lees en reken mee in de lange lijst.

Door De Redactie
 

Opnieuw op de bres voor het Wad, maar anders

De Waddenvereniging viert feest. De natuurorganisatie staat stil bij het vijftigjarig bestaan. Van felle strijd naar consensus met bewoners. En een opdracht: de Waddenzee is als biosfeerregio onvoldoende benut, stelt Andrée van Es. 

Door Karin de Mik
 
 
 

Eerste ei? Fries actieplan voor nood weidevogels

Het gaat slecht met de weidevogels. In twintig jaar tijd zijn er de helft minder grutto's en kieviten. Er is Friese ambitie voor een grote omslag. Of het eerste kievitsei nou geraapt wordt of niet. Die discussie leidt af van de nood onder weidevogels.

Door Bert de Jong
 

Veel katten zijn moordenaars

In Friesland worden jaarlijks 1820 zwerfkatten gevangen. Een veelvoud ervan zwerft ongezien rond in steden en op landerijen. Het advies: alle katten verplicht castreren. Anders is er geen houden aan.

Door De Redactie
 

Zomer 2015: daar is de hittegolf

Zaterdag 4 juli: de hittegolf in Nederland is officieel. Een hittegolf: voor velen een zucht van verlichting: eindelijk zomer. Voor anderen zuchten. Het is een gevolg van extra broeikasgassen als CO2.

Door De Redactie

Friesland is aan zet voor beperking CO2

De Nederlandse staat doet veel te weinig om het klimaatprobleem te verminderen. In plaats van met 17 procent moet de uitstoot van broeikasgassen met 25 procent terug in 2020. Friesland kan niet achterover leunen. Het klimaatakkoord van Parijs verplicht.

Door Nico Hylkema
 

Op weg naar andere Friese zorg

De droom wordt werkelijkheid. Het Leeuwarder ziekenhuis MCL wordt hét topziekenhuis van Friesland voor de specialistische zorg. Een miljoeneninvestering in 2016 is de volgende stap op weg naar andere Friese zorg.

Door Bert de Jong
 

De beste aarde van het land

Het nieuws anno 2015 is een alarmerend lange rij berichten over milieuvervuiling, klimaatverandering, dubieus gedrag van multinationals en politici die het ook niet meer weten. Wat moet je als machteloze burger? Dan ga je moestuinieren.

Door André Keikes
 
 
 
 
Pagina 1 van 1