De dag
Met de vis in de Waddenzee gaat het niet goed. De vissers en al die schattige zeehonden vangen ze weg. En dus mijden ook de visetende trekvogels het Wad. De Waddenvereniging hijst de rode vlag.
Fryslân
Koninklijke Smals NV wil uit de Ijsselmeerbodem per jaar twee miljoen ton zand winnen. Milieuorganisaties en omwonenden vinden dat onaanvaardbaar. Ze vrezen aantasting van de weidsheid van het meer, geluids- en lichtoverlast en schade aan de flora en fauna.
Fryslân
Een Fries heeft in een jaar 20 kilogram kunststof verpakkingen in de afvalbak. Bij het nieuwe sorteercentrum op Ecopark De Wierde bij Heerenveen halen ze het eruit. Al die petflessen, drinkbekertjes en folie vormen nieuwe grondstoffen.
Cultuur
De multimediale expositie van Tjibbe Hooghiemstra in Museum Belvédère 'prikt aan alle kanten'. Er hangen geen mooie landschappen van De Wâlden, eerder is er sprake van een onwerkelijke sfeer.
Fryslân
Een moderne pelgrim is niet de mens in sobere kleding. Nu gaan honderden pelgrims te voet vanuit Sint Jacobiparochie. Voor herbezinning. Of om afstand te nemen van alle hectiek. Pelgrimeren in Fryslân is het onderwerp voor een film van cineast Anton Stoelwinder.
Fryslân
Terwijl Marit Bouwmeester als topzeilster de ene na de andere titel verovert, komen vrouwen er in de gangbare watersport nauwelijks aan te pas. Ga maar eens op een terras aan het water zitten. De man staat altijd stoer aan het roer. Vrouwenemancipatie lijkt aan de watersport grotendeels voorbij te zijn gegaan.
Fryslân
Fryslân zakt en daarom gaan de lage waterpeilen in de polders omhoog. In de jaren 2020 tot 2030 wordt er 25 miljoen euro gestoken in behoud van het bedreigde Friese veenweidegebied.
Fryslân
'Achterom komen' is bij veel woonhuizen in Friesland heel vanzelfsprekend. Zo wordt de achterdeur in de dagelijkse praktijk de voordeur. Maar er zijn ook leuke voorgevels die, eenmaal dichtgemetseld, gedegradeerd worden tot achtergevels. Een tekening uit 1975 laat dat goed zien als je de afgebeelde straat vergelijkt met de huidige situatie.
Cultuur
De driedelige Bijbel van Calov, die Johann Sebastian Bach (1685-1750) thuis geregeld opensloeg, waarin hij las, woorden onderstreepte en aantekeningen maakte, is heruitgegeven door Dingeman van Wijnen in Franeker. Het is een groot eerbetoon aan de componist Bach.
Fryslân
Nog niet eens zo lang geleden bestond er geen koffie zoals we die nu kennen. Wie om koffie vroeg in een café of restaurant, kreeg meestal een witte kop op schotel, zo een die je eindeloos kon stapelen, met een bruinig vocht dat naar niets smaakte. Maar toen kwamen de barista's, ter zake kundige koffiemakers. Nu kun je in Leeuwarden op zo veel plekken goede koffie drinken, dat het nog moeilijk wordt om te kiezen.
Cultuur
Gestaag werkte de beroemde Italiaanse schilder Giorgio Morandi decennia aan zijn 'stil, fluisterend oeuvre'. Van New York ot Tokio vechten ze om zijn vaasjes. Het is Museum Belvédère in Oranjewoud gelukt zijn stillevenkunst in een expositie te tonen. Een wonder is geschied.
Andere Kijk
Ach, relativeerde de woordvoerder van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018, zo'n verwacht bezoekersaantal is 'ook maar een marketing tool, een commercieel vehikel, om de jury over te halen.' Die fopperij is dus gelukt. In mijn kroeg noemen ze zulks de kluit belazeren.
In 2018 een toeristenstroom van 4 miljoen naar Friesland en de Wadden. Dit is pas ambitieus, want nu is deze nog maar 1,8 miljoen groot. Toch, het is weer een schijntje in vergelijking met de stad Amsterdam.